Σύμφωνα με τις εξελίξεις των τελευταίων ωρών, πολύ κοντά στον καθορισμό ΑΟΖ στη Συρία βρίσκεται η Τουρκία. Οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Μεταφορών και Υποδομών, Αμπτουλκαντίρ Ουράλογλου σήμανε διπλωματικό συναγερμό σε Ελλάδα και Κύπρο. Η Αθήνα από μεριάς της ξεκαθαρίζει πως «η Συρία είναι σε μεταβατική κατάσταση, κανείς δεν νομιμοποιείται να κάνει συμφωνίες».
Ο δημοσιογράφος του TGRT News, Φατίχ Ατίκ, ανέφερε ότι ο Ουράλογλου μετά την κρίσιμη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, έκανε τις εξής δηλώσεις: «Θα συνάψουμε συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας με τη συριακή διοίκηση. Εργαζόμαστε για ένα σχέδιο δράσης έκτακτης ανάγκης που περιλαμβάνει αεροπορικές, σιδηροδρομικές, οδικές και υπηρεσίες επικοινωνίας στη Συρία. Θα ενεργοποιήσουμε τα αεροδρόμια».
Πηγές από το περιβάλλον του υπουργείου υπογραμμίζουν επίσης πως είναι προχωρημένες οι συζητήσεις με την Συρία και για συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογοναθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι ίδιες πηγές από την τουρκική πλευρά αναφέρουν πως είναι στο τραπέζι σήμερα το ζήτημα της κοινής εκμετάλευσης των κοιτασμάτων στην ανατολική μεσόγειο και έδωσαν στην δημοσιότητα τον παρακάτω χάρτη. Στον συγκεκριμένο χάρτη με πράσινο χρώμα υπάρχει οριοθετημένη για την Άγκυρα η ΑΟΖ όπως αυτή προκύπτει από το τουρκολιβυκό μνημόνιο και με ανοιχτό καφέ παράλληλα με τις τουρκικές ακτές ορίζεται η ΑΟΖ με την Συρία.
Το Υπουργείο Εξωτερικών σχολιάζει πως τα σύνορα στην περιοχή είναι ευρωπαϊκά, ενώ αναφέρει ότι το ζήτημα έχει ήδη τεθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση προς συζήτηση, με την κοινή δήλωση μαζί με την Αυστρία και την Κύπρο. Επισημαίνει επίσης πως ότι πρόκειται για μεταβατική κατάσταση που δεν νομιμοποιεί τον οποιονδήποτε να κάνει μία τέτοια συμφωνία.
«Η Αθήνα παρακολουθεί το θέμα και είναι σε διαρκή επικοινωνία με την Κύπρο και όλες τις γειτονικές χώρες όπως και με την Ευρωπαϊκή Ένωση», τονίζουν πηγές από το εσωτερικό του ΥΠΕΞ.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφέρει ότι η Κύπρος παρακολουθεί «στενά τις εξελίξεις και αξιολογεί την κατάσταση διαρκώς, από την πρώτη στιγμή».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης από πλευράς του, με το πέρας της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο καθορισμού ΑΟΖ μεταξύ Συρίας και Τουρκίας. Πιο συγκεκριμένα, ο Πρωθυπουργός είπε:
«Τόσο εγώ όσο και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, ενημερώσαμε τους Ευρωπαίους ομολόγους για τις συζητήσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ότι θα μπορούσε να καθοριστεί κάποιους είδους ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, η οποία να παραγνωρίζει τα αναμφισβήτητα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Άρα υπήρξε μια ενημέρωση, για κάτι το οποίο όμως σε αυτό το επίπεδο απλά μέχρι σήμερα κινείται στον κύκλο των δημοσιογραφικών πληροφοριών».
Ελλάδα και Κύπρος προχωρούν σε προληπτικές κινήσεις ώστε να μην επαναληφθεί ο αιφνιδιασμός του 2019. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά τη Σύνοδο Κορυφής, ερωτηθείς για τα σενάρια αυτά, υπενθύμισε ότι το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο είναι άκυρο και ότι προς το παρόν υπάρχουν μόνο δημοσιογραφικές αναφορές για ενδεχόμενη συμφωνία Τουρκίας – Συρίας, όμως τόσο ο ίδιος όσο και ο Πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης ενημέρωσαν τους ομολόγους τους.
Η Λευκωσία, σύμφωνα με πληροφορίες μας, έχει προβεί σε προληπτικές κινήσεις και έχει θέσει το θέμα σε δυνάμεις που βρίσκονται σε απευθείας επαφή με το HTS και τη νέα εξουσία στη Δαμασκό.
Το μάθημα και η εμπειρία από το τουρκολιβυκό μνημόνιο οφείλουν να έχουν επιδράσει στα “αντανακλαστικά” της Αθήνας. Η ελληνική κυβέρνηση όφειλε και οφείλει τάχιστα και αποτελεσματικά να προειδοποιήσει αλλά και να συνεργαστεί με ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε από τώρα να συνταχθούν με τις αιτιάσεις Ελλάδας και Κύπρου και να θέσουν όρια στις αξιώσεις της Τουρκίας, στέλνοντας και τα ανάλογα μηνύματα στην Δαμασκό την στιγμή που η μεταβατική κυβέρνηση, αφ’ ενός τελεί υπό το άγχος ενός διαμελισμού της Συρίας, αλλά και της απόκτησης ισχυρών προσβάσεων σε Ευρώπη και ΗΠΑ.
