Διπλωματική προσπάθεια για την επανέναρξη των ενεργειακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση ώστε να καταστεί ως βασικός προμηθευτής της φυσικού αερίου ξεκινά η Τουρκία, σύμφωνα με το Politico. Σημειώνεται ότι οι προηγούμενες συζητήσεις είχαν διακοπεί λόγω των εντάσεων με την Κύπρο.
Πιο συγκεκριμένα, ο πρεσβευτής της Τουρκίας στην ΕΕ Φαρούκ Καϊμακτσί, ανέφερε στο Politico ότι η ενεργειακή συνεργασία θα τεθεί στο επίκεντρο των συζητήσεων παράλληλα με εμπορικές συνομιλίες και πολιτική συνεργασία για τους πολέμους στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.
Η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων έρχεται τη στιγμή που κράτη-μέλη της ΕΕ, όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία ψάχνουν εναλλακτικές λύσεις για το ρωσικό φυσικό αέριο μετά τη λήξη της συμφωνίας μεταφοράς που τους επέτρεπε να εισάγουν προμήθειες μέσω της Ουκρανίας στις αρχές του έτους.
«Έχουμε τον Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου», δήλωσε ο Φαρούκ Καϊμακτσί ενώ πρόσθεσε πως «έχουμε 18 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, που προέρχονται κυρίως από το Αζερμπαϊτζάν – και μπορούμε εύκολα να το επεκτείνουμε, συνδέοντάς το με το αέριο της Μεσογείου. Ο ρόλος μας είναι εκεί, οι δυνατότητές μας είναι εκεί».
Οι συνομιλίες σε κορυφαίο επίπεδο για το εμπόριο ενέργειας μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ είχαν σταματήσει, με τους ηγέτες του μπλοκ να δηλώνουν ότι δεν θα πραγματοποιηθούν συναντήσεις «προς το παρόν» λόγω της διαφοράς μεταξύ της Άγκυρας και της χώρας-μέλους Κύπρου για τα δικαιώματα γεώτρησης φυσικού αερίου στη Μεσόγειο.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι τουρκικές εταιρείες επιθυμούσαν να εξορύξουν ορυκτά καύσιμα «εντός των κυπριακών χωρικών υδάτων». Η Κύπρος και η Ελλάδα ελπίζουν επίσης να εκμεταλλευτούν τους προσοδοφόρους φυσικούς πόρους, αλλά έχουν αντιμετωπίσει την αντίδραση της Τουρκίας.
«Παρά τις δυνατότητες αυτές, ο ενεργειακός διάλογος ΕΕ-Τουρκίας έχει μπλοκαριστεί λόγω των αποφάσεων που ελήφθησαν το 2019. Το βλέπουμε αυτό ως μια χαμένη κατάσταση», δήλωσε ο Καϊμακτσί, συμπληρώνοντας πως «η Τουρκία είναι μία από τις τρεις ή τέσσερις κύριες ενεργειακές αρτηρίες – το αν θα τη χρησιμοποιήσει ή όχι εξαρτάται από την ΕΕ».
Σύμφωνα με τον ίδιο, μόνο η Κύπρος παραμένει αντίθετη στην επανέναρξη του διαλόγου για το θέμα. «Μπορεί να μην χρειάζονται πολλή ενέργεια στην ηλιόλουστη Μεσόγειο», είπε ο πρεσβευτής, »αλλά τα περισσότερα κράτη μέλη λένε το αντίθετο. Έτσι, το θέμα θα συνεχιστεί».
Οι φιλοδοξίες του Ερντογάν
Παράλληλα, η Τουρκία εκτός από τη μεταφορά αζέρικου φυσικού αερίου και την εξαγωγή των δικών της εγχώριων αποθεμάτων, εισάγει καύσιμα από τη Ρωσία μέσω του αγωγού TurkStream κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα. Μετά τη λήξη της συμφωνίας του Κρεμλίνου με την Ουκρανία την 1η Ιανουαρίου, ο υποθαλάσσιος σύνδεσμος είναι η μόνη εναπομείνασα οδός για τη Μόσχα για την αποστολή προμηθειών στην Ευρώπη.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πάντως, φιλοδοξεί εδώ και καιρό να μετατρέψει την Τουρκία σε περιφερειακό «κόμβο» φυσικού αερίου, ενσωματώνοντας τις εισαγωγές από τους γείτονές της και ενισχύοντας την εξόρυξη στα παράκτια ύδατα της.
«Με τη συμφωνία Ουκρανίας-Ρωσίας να λήγει στις αρχές του έτους, το TurkStream αποκτά πολύ μεγαλύτερη σημασία», δήλωσε ο Καντρί Ταστάβ, ενεργειακός αναλυτής του German Marshall Fund στις Βρυξέλλες, ενώ πρόσθεσε ότι «η τιμή του φυσικού αερίου εξακολουθεί να αποτελεί ζήτημα για την ΕΕ και έτσι η τουρκική θέση γίνεται πολύ ισχυρότερη».
Ταυτόχρονα, Ουγγαρία και Σλοβακία επιμένουν ότι θα χάσουν από το τέλος της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, παρά την εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι δεν έχει δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα εφοδιασμού.
Την Παρασκευή, ο Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Όρμπαν απείλησε να εμποδίσει την ανανέωση ολόκληρου του πλαισίου κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, εάν το Κίεβο δεν συμφωνούσε στην επανεκκίνηση της διαδρομής.
«Δεν πρόκειται να επεκτείνουμε τη διέλευση του ρωσικού φυσικού αερίου», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy τον Δεκέμβριο.
«Δεν θα τους επιτρέψουμε να κερδίσουν επιπλέον δισεκατομμύρια από το αίμα μας». Ωστόσο, όπως ανακοίνωσε το Σάββατο, το Κίεβο είναι ανοιχτό στην προοπτική μεταφοράς αζέρικου φυσικού αερίου μέσω των αγωγών του, υπό την προϋπόθεση ότι η Μόσχα δεν θα επωφεληθεί από αυτό.
