Κάποτε τον αποκαλούσαν «σωτήρα της Ευρώπης» και τον θεωρούσαν το μέλλον του φιλελεύθερου πλουραλισμού. Όχι πια όμως. Η πολιτική επανάσταση που προκάλεσε ο Εμανουέλ Μακρόν έχει καταρρεύσει εδώ και πολύ καιρό.
Επί προεδρίας του, μεταξύ άλλων, η οικονομία της Γαλλίας επιδεινώθηκε, η αστυνομική βία αυξήθηκε ενώ η συνεργασία με την Ακροδεξιά του στοίχησε. Ο ίδιος δέχτηκε σκληρή κριτική για τις πράξεις και τα λάθη του.
Ο Guardian επιχειρεί σε άρθρο του να αναλύσει τις αποτυχίες του Μακρόν, από την αποτυχημένη οικονομική διαχείριση μέχρι την διάψευση κάθε προσδοκίας που τον συνόδευε όταν αναλάμβανε την εξουσία το 2017.
Το άρθρο εξετάζει σε βάθος της βαριές συνέπειες των πολιτικών του στην γαλλική κοινωνία αλλά και τις προκλήσεις που ο ίδιος καλέστηκε να αντιμετωπίσει κατά την διάρκεια της προεδρίας του. Το κείμενο υπογράφει ο Oliver Haynes.
Το άρθρο του Guardian
Όταν ο Εμμανουέλ Μακρόν εξελέγη για πρώτη φορά την άνοιξη του 2017, είπαν ότι ήταν το μέλλον του φιλελεύθερου πλουραλισμού. Το BBC, μάλιστα, χαρακτήρισε την νίκη του ως «μια απόρριψη του λαϊκιστικού, αντικαθεστωτικού κύματος» εκείνης της εποχής.
Όπως έγραφε και το εξώφυλλο του περιοδικού Time άλλωστε, ο Εμανουέλ Μακρόν ήταν ο «επόμενος ηγέτης της Ευρώπης»
Ο Economist, όμως, πήγε ένα βήμα παρακάτω, παρουσιάζοντας τον στο εξώφυλλο του ως ο «σωτήρας της Ευρώπης» και δήλωνε ότι πραγματοποιούσε μια επανάσταση στη δημοκρατική πολιτική.
Επτά χρόνια αργότερα, και η «ειρηνική», «δημοκρατική» «επανάσταση» του Μακρόν έχει καταρρεύση, καθώς ο ίδιος αγωνίζεται να ξεπεράσει μια πολιτική κρίση που ο ίδιος δημιούργησε.
Οι περιττές βουλευτικές εκλογές που κήρυξε τον Ιούνιο είχαν ως αποτέλεσμα την ήττα του, όχι όμως την παραδοχή της από τον ίδιο. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η Γαλλία πέρασε τη δεύτερη μεγαλύτερη περίοδο χωρίς κυβέρνηση στην πρόσφατη ιστορία της.
Η κυβέρνηση του Μισέλ Μπαρνιέ επιβίωσε μόνο χάρη σε μια συμφωνία με την ακροδεξιά, πριν καταρρεύσει μετά από μια ψήφο δυσπιστίας που διεξήχθη στις 4 Δεκεμβρίου. Αν και ο Μακρόν όρισε τώρα τον Φρανσουά Μπαϊρού ως πρωθυπουργό, δεν είναι σαφές πώς αυτό λύνει το θεμελιώδες πρόβλημα ότι τόσο ο πρόεδρος όσο και η ατζέντα του είναι ευρέως μισητοί στη χώρα και αντιτίθενται ευρέως στο κοινοβούλιο.
Η κατάρρευση της γαλλικής οικονομίας
Όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του, το έλλειμμα της Γαλλίας ήταν 2,6% του ΑΕΠ, ενώ τον Οκτώβριο του 2024 ήταν στο 6,2%. Υπεύθυνοι γι’ αυτη τη σπατάλη σίγουρα δεν είναι οι μαθητές των δημόσιων σχολείων και οι αγχωμένοι καθηγητές τους που πρέπει να δουλέψουν με τις μεγαλύτερες τάξεις στην Ευρώπη.
Ούτε είναι οι αυξανόμενοι αριθμοί ανθρώπων που ζουν σε «ιατρικές ερήμους», όπου δεν υπάρχει επαρκής πρόσβαση σε γιατρούς ή χειρουργούς.
Οι πλούσιοι, ωστόσο, τα πήγαν πολύ καλά, με τις τέσσερις μεγαλύτερες περιουσίες στη Γαλλία να έχουν αυξηθεί κατά 87% από το 2020 σύμφωνα με την Oxfam. Τα Macronomics μοιάζουν με τα Trussonomics σε αργή κίνηση. Ήταν ένα πρόγραμμα μη χρηματοδοτούμενων φορολογικών μειώσεων για τους πλούσιους, το οποίο οι Μακρονιστές υπέθεσαν λανθασμένα ότι θα αύξανε την οικονομική δραστηριότητα και, επομένως, τη φορολογική εισπραξιμότητα. Σύμφωνα με τον ίδιο τον γκουρού της οικονομίας του Μακρόν, «δεν ήταν κακή στρατηγική, αλλά δεν λειτούργησε».
Η επιδείνωση της αστυνομικής βίας
Αν το οικονομικό του ιστορικό υπονομεύει την αφήγηση ότι ο Μακρόν ήταν ο υποψήφιος της καινοτομίας και των υγιών οικονομικών, το κοινωνικό και πολιτικό του ιστορικό αποδεικνύει ότι η επανάσταση του Μακρόν δεν ήταν ούτε ειρηνική, ούτε ιδιαίτερα δημοκρατική, και θέτει υπό αμφισβήτηση τους χαρακτηρισμούς «φιλελεύθερος» και «κεντρώος», που τόσο συχνά εφαρμόζονται στον Γάλλο πρόεδρο.
Η αστυνομική βία αυξήθηκε κατακόρυφα επί Μακρόν, με την αστυνομία να εκτοξεύει όλο και περισσότερες σφαίρες κατά του πλήθους. Έχει επίσης συμβάλει στην εξομάλυνση της ακροδεξιάς, μιλώντας για τα θέματα που προτιμούν, χρησιμοποιώντας τη γλώσσα τους και ψηφίζοντας έναν μεταναστευτικό νόμο που η Μαρίν Λεπέν χαιρέτισε ως «ιδεολογική νίκη».
Παράλληλα, κυβέρνησε με έναν αντιδημοκρατικό τρόπο, προωθώντας εξαιρετικά αντιλαϊκά μέτρα χρησιμοποιώντας το άρθρο 49.3 του Συντάγματος για να περάσει νόμους χωρίς κοινοβουλευτική ψηφοφορία και προσπαθώντας να αποκλείσει την αριστερή συμμαχία Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NPF) από την κυβέρνηση, παρά το γεγονός ότι κέρδισε τις περισσότερες έδρες στις βουλευτικές εκλογές του καλοκαιριού.
Ο ακτιβιστής Ugo Palheta γράφει για τη διαδικασία φασιστικοποίησης της γαλλικής κοινωνίας, καθώς τμήματα των μέσων ενημέρωσης, της δημόσιας διοίκησης και της επιχειρηματικής ελίτ ριζοσπαστικοποιούνται προς τα δεξιά. Ο Μακρόν βοήθησε σημαντικά αυτή τη διαδικασία, με την ακροδεξιά να πετυχαίνει τα καλύτερα εκλογικά αποτελέσματα που έχει επιτύχει ποτέ αυτό το καλοκαίρι.
Η Emily in Paris και οι Ολυμπιακοί Αγώνες
Πρόσφατα, ο Μακρόν έδωσε μάχη για να προσπαθήσει να κρατήσει στη Γαλλία την επιτυχία του Netflix Emily in Paris. Πρόκειται για μια εύστοχα παράλογη αναζήτηση. Η Emily in Paris, όπως και οι θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες, είναι μια φανταστική εικόνα της Γαλλίας που θέλει να κυβερνήσει ο Μακρόν και που σκόπευε να δημιουργήσει.
Αλλά η Γαλλία του Μακρόν δεν είναι η Emily, η κάτοικος ενός startup έθνους που κατοικείται αποκλειστικά από πλούσιους και σέξι, αλλά μάλλον μοιάζει περισσότερο με τη Vanessa Langard, μια διαδηλώτρια με κίτρινα γιλέκα που συνάντησα πρόσφατα.
Η Langard ήταν διακοσμήτρια και αναγκάστηκε να πιάσει δεύτερη δουλειά για να μπορέσει να πληρώσει τη φροντίδα της γιαγιάς της. Η Langard πυροβολήθηκε στο πρόσωπο και τυφλώθηκε από σφαίρα από καουτσούκ σε διαδήλωση τον Δεκέμβριο του 2018. Όταν μιλήσαμε, ήταν αναστατωμένη και έκλαιγε με λυγμούς καθώς περιέγραφε την οργή της για την άρνηση του γαλλικού κράτους να την χαρακτηρίσει θύμα αστυνομικής βίας.
Η ζωή της Βανέσα μας δείχνει τις επιπτώσεις του Μακρονισμού σε μικρογραφία. Παγιδεύτηκε στην καταστολή των διαφωνιών του και τυφλώθηκε από τα όλο και πιο μιλιταριστικά όπλα που το κράτος αναπτύσσει εναντίον των πολιτών του.
Τώρα, 40 ετών, δεν μπορεί να εργαστεί και ζει με τα πενιχρά επιδόματα που καταβάλλονται στα άτομα με αναπηρία στη Γαλλία, μία από τις εκατοντάδες χιλιάδες που ωθήθηκαν στην επισφάλεια υπό τον Μακρόν.
Χρειάζεται περίθαλψη και έτσι βασίζεται σε ένα όλο και πιο επιβαρυμένο σύστημα υγείας που η κυβέρνηση θέλει να περικόψει περαιτέρω. Είναι μία από το 56% των Γάλλων που λένε ότι η ζωή τους έχει γίνει πιο δύσκολη λόγω των χαμηλών εισοδημάτων και των αυξανόμενων δαπανών, μία από το 85% των ανθρώπων που φοβούνται ότι ο επόμενος προϋπολογισμός θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομική τους κατάσταση και μία από το 77% που αντιλαμβάνονται ότι αυτό είναι αποτέλεσμα πολιτικών αποφάσεων.
Μακρόν όπως βασιλιάς Ληρ
Ο Μακρόν έχει περισσότερα από δύο χρόνια μπροστά του μέχρι τις επόμενες εκλογές, αλλά δεν δείχνει σημάδια αλλαγής πορείας. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η Libération αποκάλυψε ότι υπήρξε μια σειρά μυστικών συναντήσεων μεταξύ των Μακρονιστών και των μελών του ακροδεξιού κόμματος Εθνικός Συναγερμός, τις οποίες μεσολάβησε ο στενός σύμβουλος του Μακρόν, Τιερί Σολέρ, συμβάλλοντας στην περαιτέρω εξομάλυνσή τους.
Ο Εντουάρ Φιλίπ, σύμμαχος του Μακρόν και δυνητικός διάδοχος, φέρεται να έχει πει στη Λεπέν ότι θέλει οι επόμενες εκλογές να είναι μια αναμέτρηση «σχεδίου εναντίον σχεδίου» χωρίς «ηθική κριτική».
Αυτό δεν είναι καλός οιωνός για τον φιλελευθερισμό, καθώς το «αγαπημένο παιδί» του υπέρ της ΕΕ έχει γίνει σαν τον βασιλιά Ληρ (King Lear), τυφλωμένος από τον ναρκισσισμό του και παραδίδοντας εσκεμμένα το βασίλειο σε μια καταστροφική δύναμη που ο ίδιος βοήθησε να δημιουργηθεί.
Ο Μακρόν προσφέρει ένα αντικειμενικό μάθημα για την εξάντληση του φιλελευθερισμού. Όταν η μορφή και η εμφάνιση του φιλελευθερισμού παραμένει, αλλά το περιεχόμενο και οι αξίες του εκκενώνονται, αυτό που μένει είναι ένα κούφιο, εύθραυστο πράγμα.
Γίνεται ανίκανος να βελτιώσει τη ζωή οποιουδήποτε άλλου εκτός από τους πλούσιους, ανίκανος να ανταποκριθεί σε άβολα γεγονότα όπως τα απογοητευτικά εκλογικά αποτελέσματα, ανίκανος να διατυπώσει έστω και μια ηθική κριτική στην ακροδεξιά που προσπαθεί να τον σφετεριστεί και ανίκανος πολιτικά να σταματήσει την άνοδό του.
«Ο Μακρονισμός απέτυχε», καταλήγει το άρθρο του Guardian.
