Πολλά ειπώθηκαν από το βράδυ του Σαββάτου, όταν πριν καν δημοσιευθεί η συνέντευξη του Αντώνη Σαμαρά, διεγράφη από τη Νέα Δημοκρατία. Αμέσως, η συζήτηση εξετράπη στο 1993, τον Συμπιλίδη ή στην καφενειακή μελλοντολογία της συνομωσίας του αν θα κάνει κόμμα ο Σαμαράς, αν θα ακολουθήσουν βουλευτές ρίχνοντας την κυβέρνηση, αν θα κάνει εκλογές ο Μητσοτάκης και άλλα πολλά.
Δεν ασχολήθηκαμε όμως με την ουσία των όσων είπε ο Αντώνης Σαμαράς. Όταν ένας πρώην πρωθυπουργός εκφράζει τόσο σοβαρές και με τόσο εμφατικό τρόπο αμφιβολίες για την στρατηγική της εξωτερικής πολιτικής αισθάνομαι πως ο,τι και να λέει, για οποίο λόγο και να το λέει, έχει νόημα να διερευνηθεί. Πόσο δε μάλλον όταν λίγες ώρες πριν τα γεγονότα αυτά είχε προηγηθεί η παραίτηση κορυφαίου διπλωμάτη ο οποίος είχε αποκλειστεί από τις συζητήσεις με τον Φιντάν.
Ο Σαμαράς εξέφρασε ορισμένες θέσεις ιδιαίτερα κρίσιμες και σοβαρές στις οποίες λόγω της ορμής των γεγονότων δεν δόθηκε η δέουσα σημασία. Ο πρώην πρωθυπουργός εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα, δεν έκανε βήμα πίσω στην σκληρή κριτική που ασκούσε στην κυβέρνηση. Ωστόσο, στη συνέντευξη στο “Βήμα” για πρώτη φορά εξήγησε με μεγάλη σαφήνεια και πολύ αναλυτικά τους προβληματισμούς του.
«Ομολογώ πως δεν κατανοώ την “στρατηγική” της κυβέρνησης»
Ο Πρώην Πρωθυπουργός απαξίωσε συνολικά τους χειρισμούς του Υπουργείου Εξωτερικών. Απορεί πώς μπορεί να ξεκινάει ένας διάλογος που προϋποθέτει εξαρχης από κοινού παραχωρήσεις όταν τίθεται ατζέντα διεκδικήσεων από την Τουρκία και ανησυχεί με την “γενναιότητα” την οποία χρειάζεται όπως λέει η κυβέρνηση να δείξουμε.
«Πρόσφατα ο Ερντογάν ζήτησε προκλητικά από τον ΟΗΕ την αυτοκατάργηση των ίδιων των ψηφισμάτων του Οργανισμού για την εισβολή και την κατοχή στην Κύπρο και την αναγνώριση του ψευδοκράτους! Αμέσως μετά συναντήθηκε μαζί του ο πρωθυπουργό».
«Ποια στρατηγική εξυπηρετείται όταν ξεκινάς “διάλογο” με την Τουρκία λέγοντας εξαρχής πως θα κάνεις υποχωρήσεις από τις αρχικές θέσεις; Ποια είναι η ευκαιρία που παρουσιάζεται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις;» ενώ συμπληρώνει «που στοχεύει η συνεχής επίκληση της ανάγκης να “δείξουμε γενναιότητα
Στον αντίποδα, φέρνει ως παράδειγμα την Τουρκία και την πρόσφατη επίσκεψη του Χακάν Φιντάν στην Αθήνα: «Την ίδια ώρα η Τουρκία, όπως είδαμε πριν από λίγες ημέρες και με τον Φιντάν στην Αθήνα τοποθετεί δημόσια όλη την ατζέντα των διεκδικήσεων της. Από την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών μέχρι την συνεκμετάλλευση του Αιγαίου».
«Δεν συζητάμε την οριοθέτηση της ΑΟΖ στα νησιά, αλλά το αν έχουν ΑΟΖ τα νησιά»
Παράλληλα, ο κ. Σαμαράς μίλησε και για την διαπραγμάτευση της οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Τουρκία, τονίζοντας πως είμαστε σαν χώρα υποχρεωμένοι να το συζητήσουμε με την γειτονική χώρα και όχι «να συζητήσουμε εάν τα νησιά έχουν ΑΟΖ».
Ο πρώην πρωθυπουργός κατακρίνει τη στάση της κυβέρνησης, τονίζοντας ότι «δεν απαιτεί ούτε καν την άρση του casus belli από την Τουρκία, ενώ προβάλλει δημόσια τη φιλία της με τη γειτονική χώρα».
Σχολίασε, επίσης, την τουρκική θεωρία της «Γαλάζιας Πατρίδας», η οποία όπως είπε, «διδάσκεται πλέον ανοιχτά στα σχολεία της Τουρκίας», κάνοντας λόγο για σοβαρές παραλείψεις της ελληνικής πλευράς.
Αναφορικά με τις κατηγορίες για τις δικές του συνομιλίες με τον Ερντογάν, ο ίδιος απαντά: «Τότε δεν υπήρχε τουρκολιβικό μνημόνιο! Το οποίο παραβιάζει πλήρως το Διεθνές Δίκαιο, καταπατά ευθέως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και – παρεμπιπτόντως – δεν το έχει καν επικυρώσει ούτε η Εθνοσυνέλευση της Λιβύης! Δηλαδή είναι από κάθε άποψη παράνομο!». Παράλληλα, επεσήμανε ότι «στα δικά μου χρόνια δεν υπήρχε ούτε ο εποικισμός της Αμμοχώστου ούτε η επιμονή για δύο χωριστά κράτη στην Κύπρο… Όλα αυτά τότε δεν υπήρχαν».
Συνοπτικά, τα όσα αναφέρει ο Αντώνης Σαμαράς είναι κρίσιμα. Διότι αποτελούν ανησυχίες ενός πρώην Πρωθυπουργού, ενός ανθρώπου ο οποίος χειρίστηκε αντίστοιχα ζητήματα ως Πρόεδρος Κυβέρνησης και κυρίως διότι είναι πλέον ενας πολιτικός ο οποίος δεν έχει τίποτα να χάσει και τίποτα να κερδίσει πέραν της υστεροφημίας του. Και είναι δύσκολο ένας πρώην πρωθυπουργός με ελάχιστες δυνατότητες επανένταξης στην πολιτική να ρισκάρει τη φήμη του στο ακροατήριο της ΝΔ και στην ελληνική κοινωνία με κούφιες ανησυχίες. Θα πρέπει εκτιμώ η Κυβέρνηση, όπως αιτήθηκαν και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να ανοίξει τα χαρτιά της και να εξηγήσει το τι ακριβώς συζητείται με τον Φιντάν, που το πάει και γιατί θα πρέπει να δείξουμε γενναιότητα.