Κάθε χρόνο τέτοια εποχή γίνεται μια προσπάθεια απολογισμού, είτε σε προσωπικό ή σε συλλογικό επίπεδο. Έτσι και φέτος, όπως κάθε άλλη χρονιά, θα επιχειρήσουμε να «γυρίσουμε πίσω στον χρόνο» και να ζήσουμε ξανά τα μεγάλα γεγονότα αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετώπισε ο πλανήτης το 2024.
Είναι γεγονός πως η φετινή χρονιά ήταν πολύ έντονη και στιγματίστηκε από συνταρακτικά γεγονότα. Πόλεμοι, εκλογικές αναμετρήσεις, παγκόσμιες ανακατατάξεις. Ποια είναι τα γεγονότα που συγκλόνισαν τον παγκόσμιο πληθυσμό και καθόρισαν την φετινή χρονιά;
Οι πόλεμοι
Τη φετινή χρονιά συγκλόνισαν και συνεχίζουν να απασχολούν δύο πολεμικά μέτωπα, τα οποία έχουν ανείπωτες συνέπειες, κυρίως στους λαούς και τους άμαχους πολίτες.
Στην Μέση Ανατολή, τον Απρίλιο οι μάχες εντείνονται όταν το Ιράν επιτίθεται στο Ισραήλ με εκατοντάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους, ως αντίποινα για τον βομβαρδισμό της πρεσβείας του στη Δαμασκό.
Τότε θα μπορούσαμε να πούμε πως ανοίγει ο «ασκός του Αιόλου», ο οποίος ακόμα τώρα αδυνατεί να κλείσει. Ακολουθούν ατελείωτες επιθέσεις προς κάθε στρατόπεδο, με τη Χαμάς να ανακοινώνει στις 31 Ιουλίου ότι ο πολιτικός της ηγέτης, Ισμαήλ Χανίγια δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια ισραηλινής αεροπορικής επιδρομής στην Τεχεράνη.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, καταδικάζει σφοδρά την επίθεση και απειλεί πως θα «εκδικηθούν για το αίμα του αγαπητού φιλοξενούμενου».
Ακολουθεί, λίγους μήνες μετά, στις 17 Σεπτεμβρίου, η έκρηξη των βομβητών μελών της Χεζμπολάχ, στο Λίβανο. Η επίθεση αυτή, αποδείχτηκε αργότερα πως ήταν πολύ καλά οργανωμένη και προμελετημένη καιρό πριν από τη Μοσάντ ενώ είχε ως τραγικό απολογισμό δεκάδες νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες.
Αφού, όμως, το Ισραήλ κατάφερε να αποδεκατίσει την Χεζμπολάχ, δεν σταμάτησε εκεί. Στις 17 Οκτωβρίου, ανακοινώνεται ότι οι δυνάμεις της χώρας σκότωσαν τον ηγέτη της Χαμάς, Γιαχία Σινουάρ κατά τη διάρκεια μάχης στη Ράφα της Γάζας. Πρόκειται για καθοριστικό πρόσωπο, αφού ήταν ένας από τους ενορχηστρωτές της επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Από την άλλη μεριά, ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται με αμείωτη ένταση τα τελευταία δύο χρόνια. Οι μάχες εντείνονται συνεχώς με το Κίεβο να εκτοξεύει για πρώτη φορα, στις 19 Νοεμβρίου πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, αμερικάνικης κατασκευής κατά της Ρωσίας. Η Ουάσινγκτον επιτρέποντας την χρήση τους φέρνει τον πόλεμο σε μια νέα, καθοριστική καμπή, με το νέο έτος να αναμένεται να φέρει νέες σημαντικές εξελίξεις στο συγκεκριμένο πολεμικό μέτωπο.
Οι εκλογικές αναμετρήσεις
Το 2024, τόσο σε παγκόσμιο, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τον πλανήτη απασχολούν τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις, οι οποίες, η κάθε μία για διαφορετικούς λόγους, καθορίζουν τις γεωπολιτικές εξελίξεις.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, κατά τη διάρκεια του έτους, η κόντρα μεταξύ της Κάμαλα Χάρις και του Ντόναλντ Τραμπ είναι έντονη και συναρπαστική. Το απότελεσμα είναι απρόβλεπτο με τους δημοσκόπους για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια να αδυνατούν να πουν με σιγουριά ποιος θα είναι ο νέος πλανητάρχης.
Τις εκλογές αυτές, όμως, στιγμάτισε η απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ στις 13 Ιουλίου σε προεκλογική συγκέντρωση στο Μπάτλερ της Πενσιλβάνια. Μία από τις σφαίρες του Τόμας Μάθιου Κρουκς βρίσκει τον Τραμπ στο αυτί, ο οποίος σηκώνει ψηλά την γροθιά του, μια στιγμή αποτυπωμένη στην ιστορική φωτογραφία που έκανε τον γύρο του διαδικτύου.
Η ιστορική εκλογική αναμέτρηση κορυφώνεται με τον Ντόναλντ Τραμπ να νικά την Κάμαλα Χάρις και να γίνεται ο πρώτος καταδικασμένος που εκλέγεται σ’ αυτό το αξίωμα, ο δεύτερος πρόεδρος που κερδίζει μη συνεχόμενη θητεία και ο γηραιότερος εκλεγμένος.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Κιρ Στάρμερ των Εργατικών γίνεται ο νέος πρωθυπουργός, στις 5 Ιουλίου, αντικαθιστώντας τον Ρίσι Σούνακ των Συντηρητικών. Μετά από 14 συνεχόμενα χρόνια παραμονής των Τόρις στην εξουσία, ο Στάρμερ υπόσχεται πως «η κυβέρνηση μου θα σας υπηρετήσει είτε ψηφίσατε Εργατικούς είτε όχι».
Στη Γαλλία, η πολιτική κρίση καλά κρατεί. Η αρχή όμως έγινε στις 7 Ιουλίου με την ίσως πιο ανατρεπτική εκλογική διαδικασία του 2024. Η αριστερή συμμαχία του Νέου Λαϊκού Μετώπου κερδίζει τις περισσότερες ψήφους αλλά όχι την πλειοψηφία, ενώ ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός έρχεται τρίτος μετά την νίκη του στον πρώτο γύρο.
Πιο πρόσφατα, όμως, στις 5 Δεκεμβρίου, η κυβέρνηση του Μισέλ Μπαρνιέ καταρρέει και η πολιτική κρίση στην Γαλλία βαθαίνει πιο πολύ. Νέος πρωθυπουργός εν μέσω έντονων αντιπαραθέσεων ανακοινώνεται Φρανσουά Μπαϊρού με τον πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν να σημειώνει πως «δε θα παραιτηθεί».
Οι εκλογές στη Γερμανία, όμως, είναι αυτές που θα θορυβήσουν περισσότερο την Ευρώπη. Για πρώτη φορά, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο πρώτη σε ψήφους έρχεται η ακροδεξιά με τη νίκη του κόμματος AfD στην Θουριγγία.
Η πτώση του Άσαντ
Κλείνοντας, όμως, η χρονιά άφησε μια συγκλονιστική πολιτική εξέλιξη για το τέλος. Στις 27 Νοεμβρίου, τζιχαντιστές αντάρτες εξαπολύουν αιφνιδιαστική επίθεση στη Συρία και φτάνουν μέχρι το Χαλέπι για πρώτη φορά μετά το 2016.
Η προέλαση τους στη χώρα είναι αστραπιαία και απρόβλεπτη. Εισβάλουν στη Δαμασκό και καταλαμβάνουν τη χώρα, ενώ ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ διαφεύγει στη Μόσχα με την οικογένεια του, στις 8 Δεκεμβρίου. Πρόκειται για μια εξέλιξη που θα επηρεάσει σημαντικά τα δρώμενα του 2025.
Η υπόθεση της Ζιζέλ Πελικό
Εκτός από τις ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις, που έφεραν σημαντικές ανακατατάξεις το 2024, ο παγκόσμιος πληθυσμός συγκλονίστηκε και από την υπόθεση της Ζιζέλ Πελικό.
Στις 23 Οκτωβρίου, η γυναίκα – σύμβολο καταθέτει εναντίον του συζύγου της στο Δικαστήριο της Αβινιόν ο οποίος κατηγορείται ότι τη νάρκωνε και κανόνιζε με άλλους άνδρες να τη βιάζουν.
Δεκάδες άνδρες κατηγορούνται ότι βίαζαν και κακοποιούσαν επί σχεδόν μια δεκαετία την Πελικό ενώ εκείνη ήταν αναίσθητη από φάρμακα που της χορηγούσε ο ίδιος ο σύζυγος της, χωρίς η ίδια να το γνωρίζει.
Ο Ντομινίκ Πελικό αναζητούσε και έβρισκε αγνώστους για να βιάζουν τη γυναίκα του μέσω του Διαδικτύου ενώ παραδέχτηκε πως «είμαι βιαστής όπως και οι άλλοι σ’ αυτό το δωμάτιο».
Η υπόθεση ξεσήκωσε κύμα διαδηλώσεων αλληλεγγύης για την Πελικό σε ολόκληρη την Γαλλία, η οποία ζήτησε να μην γίνει η δίκη κεκλεισμένων των θυρών, ώστε να χυθεί άπλετο φως σε υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες
Κλείνοντας, αυτό που θέλουμε να μείνει ως αποτύπωμα για το 2024 είναι κάτι θετικό. Μέσα σε τόσους πολέμους, υποθέσεις κακοποίησης και αναταράξεις, το γεγονός που ξεχώρισε προσφέροντας άπλετη χαρά παγκοσμίως, ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες, που διεξήχθησαν στο Παρίσι.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ξεχώρισαν φέτος καθώς η τελετή έναρξης, που πραγματοποιήθηκε στις 26 Ιουλίου, έγινε για πρώτη φορά σε εξωτερικό χώρο και συγκεκριμένα κατά μήκος του Σηκουάνα με 85 βάρκες που μετέφεραν τους αθλητές και εμφανίσεις από καλλιτέχνες όπως η Lady Gaga και η Celine Dion.
